Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığının 2022’de yaptığı görev bölümü ile Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Suçları Soruşturma Bürosunda görevli Cumhuriyet Savcılarının sayısı artırılarak büroda kadın Cumhuriyet Savcılarına da görev verildi. Başsavcılık, şiddet suçları ile mücadele kapsamında paydaş kurumlar ile sık sık bir araya gelerek koordinasyon toplantıları düzenledi. Koordinasyon toplantılarıyla, uygulamalarda yapılan hatalar ve ortaya çıkan sorunlar masaya yatırıldı. Şiddet Önleme Merkezi ve Çocuk İzlem Merkezinin faaliyetlerinin daha etkin bir şekilde nüfuz etmesi noktasında yeni stratejiler belirlendi.
2022’de 12 Mayıs’ta kabul edilen 7406 sayılı Türk Ceza Kanununun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 27 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle bir suç olarak düzenlenen ‘ısrarlı takip’ suçu hakkında Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığınca özel bir çalışma başlatıldı.
Suç hakkında toplumun bilgilendirilmesi amacıyla ‘Musallat Olma Huzurumu Bozma’ sloganıyla hazırlanan kamu spotları Eskişehir’de büyük caddelerde bulunan LED ekranlarda ve tramvay içlerindeki duyuru ekranlarında vatandaşlara gösterime sunuldu. Hazırlanan el broşürleri de kamuya açık alanlarda ve adliye binasında vatandaşlara dağıtıldı. Israrlı takip suçuna ilişkin Türkiye’deki ilk çalıştay da Eskişehir’de gerçekleştirildi.
Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan, ısrarlı takip suçuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, “Israrlı takip suçunun düzenlenmesindeki temel amaç, özellikle toplumda kadına yönelik şiddet içeren olaylar gerçekleşmeden, olaya neden olan kişinin cezalandırılarak mağdurun korunmasıdır. Israrlı takibin devamında mağdurların daha ağır sonuçlarla karşılaşabileceği gerçeği üzerinden, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçuna oranla cezaların artırılarak, ısrarlı takip suçunun Türk Ceza Kanununda başlı başına bir suç tipi olarak düzenlemesiyle mağdura yönelik huzursuz edici eylemlerin daha ağır suçlara dönüşmeden engellenmesi amaçlanmış ve büyük çoğunluğu kadınlardan oluşan ısrarlı takip mağdurları koruma altına alınmıştır. Israrlı takibin suç türü olarak belirlenmesi, yeni suçların işlenmesine engel olacaktır” diye konuştu.
Suçun temel cezasının 6 aydan 2 yıla kadar hapis olarak belirlendiğini anımsatan Başsavcı Yeldan, “Israrlı takip suçunun çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşanılan eşe karşı işlenmesi, mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da bırakmasına neden olması nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. Verilecek ceza da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir” dedi.
Israrlı takip suçunun Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla yürürlüğe girdiği tarih olan 27 Mayıs 2022’den 2023’ün kasım ayına kadar Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 1573 soruşturma dosyasının açıldığını açıklayan Başsavcı Yeldan, “Bu dosyaların 825’inde bulunan şüpheliler hakkında iddianame düzenlenerek dava açılmıştır. 234 dosyada ise takipsizlik kararı verilmiş olup, 438 dosya hakkında da soruşturma işlemleri devam etmektedir” bilgisini verdi.
Aile mahkemeleri tarafından verilen disiplin hapisleri ile ilgili istatistiklere de değinen YELDAN, şunları söyledi:
“Aile içi ve kadına yönelik şiddet suçları ile ilgili olarak aile mahkemesi tarafından verilen tedbir kararlarını ihlal edenler hakkında yine aile mahkemesince disiplin hapsi kararı verilmektedir. 2022 yılında tedbir kararını ihlal ederek hakkında disiplin hapsi kararı verilerek cezası infaz edilen kişi sayısı 230 iken bu sayı 2023 yılına gelindiğinde yüzde 33,04 azalarak 154 olmuştur.”
Sürekli tekrar eden şiddet olaylarının bulunduğu soruşturma dosyalarını Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan ve Cumhuriyet Başsavcı Vekilleri yürüterek iddianamelerini bizzat kendileri hazırladı.
Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan
Özellikle kadına yönelik gerçekleştirilen şiddet olaylarında şiddet mağduru kadınların ifadeleri uzman psikologlar tarafından alınarak mağdurların şüpheliler ile karşı karşıya gelmelerinin önlendiği ve ikinci kez mağdur olmalarının önüne geçildiği Adli Görüşme Odalarında 2022 yılında 56 şiddet mağduru kadının ifadesi alınırken, 2023 yılında bu sayı yüzde 133,93 artarak 131 oldu.
Aile Mahkemeleri tarafından mağdurlara verilen tedbir kararı türlerinden biri olan, şüphelilerin mağdurlara yaklaşmamasını sağlayan ve kadına yönelik şiddet olaylarının önlenmesinde en etkin araçlardan biri olan elektronik kelepçe uygulaması sıklaştırıldı. 2022 yılında 27 kelepçe takılırken, 2023 yılında bu sayı neredeyse yüzde 396,30 artarak 134 kelepçe takıldı.
Aile içi ve kadına yönelik yaralama suçlara ilişkin sayısal verilere bakıldığında ise 2022 yılında 1954 olay gerçekleşmişken, 2023 yılında bu sayı yaklaşık yüzde 30 düşerek 1359’a kadar geriledi.
